آیا جهان‌گیری ویروسی دیگری در چشم‌انداز قرار دارد؟

به گزارش همشهری آنلاین، یکی از عواملی که باعث نگرانی دانشمندان درباره احتمال انتقال انسانی ویروس H5N1 شده است، میزان بالای کشندگی این ویروس در موارد نسبتاً کم انتقال به انسان‌ها بوده است.

سازمان جهانی بهداشت نیز اخیراً درباره این سویه ویروس آنفلوانزا ابراز نگرانی کرده است. به گفته این سازمان آخرین شیوع این ویروس که از سال ۲۰۲۰ شروع شد به مرگ یا کشتن صدها میلیون قطعه طیور یا ماکیان انجامید.

ویروس آنفلوانزای زیرگروه H5N1 (یک ویروس آنفلوانزای نوع A) عامل آنفلوانزای پرندگان – یا به طور دقیق‌تر آنفلوانزای فوق‌حاد ماکیان- که باعث تلفات بالا در طیور می‌شود و در موارد اندکی از پرندگان آلوده به انسان‌ها سرایت کرده است.

تابه‌حال شواهدی وجود ندارد که ویروس آنفلوانزای H5N1 توانایی سرایت انسان به انسان پیدا کرده باشد.

این سویه ویروس آنفلوانزا در سال ۱۹۹۶ کشف شد و عمدتاً تهدیدی برای ماکیان اهلی و پرندگان آبی مهاجر وحشی بوده است. اما در طول در دو سال گذشته، شمار فزاینده‌ای از حیوانات پستاندار هم از لحاظ ابتلا به این ویروس مثبت شدند که نشان می‌دهد ای ویروس دارد میزبان‌های جدیدی پیدا می‌کند و به انسان‌ها نزدیک‌تر می‌شود.

ماه گذشته گاوها و بزها جزء آخرین گونه‌های حیوانی آلوده شده با این ویروس بودند و این تحول باعث غافلگیری کارشناسان شد، زیرا این حیوانات آنقدر به این نوع ویروس آنفلوآنزا حساس نبودند.‍ (ویروس در شیر این حیوانات هم یافت شده است).

جرمی فرر، پژوهشگر پزشکی انگلیسی و دانشمند ارشد سازمان جهانی بهداشت اخیراً به خبرنگاران گفته باید مراقبت بیشتری از ویروس H5N1 انجام و معلوم شود که آیا انتقال انسان به انسان ویروس رخ داده است یا نه، چرا که در صورت چنین اتفاقی با در دسترس قرار دادن واکسن و وسایل تشخیصی مانع از پیشرفت شیوع بیماری شد.

این پرسش درباره ویروس آنفلوآنزای فوق‌حاد طیور در نشست خبری اخیر سازمان جهانی بهداشت درباره تعریف این سازمان از عوامل بیماری‌زای منتقل‌شونده از راه هوا مطرح شد.

بر اساس این تعریف جدید عوامل بیماری‌ای که از طریق هوا منتشر می‌شوند و بر روی یک فرد می‌نشینند، بدون توجه به اندازه قطرک‌های منتشرشده حاوی آنها در هنگام تنفس جزو ویروس منتقل‌شونده از راه هوا شمرده می‌شوند.

با اینکه ویروس H5N1 به سادگی از انسانی به انسان دیگر منتقل نمی‌شود، اما انسان‌هایی که در معرض حیوانات آلوده قرار می‌گیرند، ممکن به ویروس مبتلا شوند.

ویروس H5N1 از سال ۲۰۰۳ به ۸۸۹ انسان سرایت کرده و باعث مرگ افراد در ۲۳ کشور شده که به‌این‌ترتیب این ویروس کشندگی موردی ۵۲ درصدی دارد.

کارشناسان می‌گویند ویروس H5N1 بیش از هر زمانی در گذشته فعال شده است، اما هنوز جهش‌های کلیدی که می‌تواند به انتقال آسان انسان به انسان ویروس کمک کند، نیافته‌اند.